Er zijn verschillende momenten in je leven, fijne en minder fijne, waarbij het goed is om stil te staan bij de (juridische) gevolgen van de keuzes die je dan wel of juist niet maakt. “Wij vinden het belangrijk om op dit soort momenten met je in gesprek te gaan. We willen jou graag informeren en je uitleggen wat de gevolgen zijn van een keuze die je maakt. Dat doen we zodat jij het beter kunt overzien en dan kunt bepalen wat je wilt.” Aan het woord zijn notaris Miranda van den Broek en kandidaat-notaris Saskia van Loon.
Een van die momenten is bij overlijden en de betaling van de erfbelasting. Hoe dat er in de praktijk uitziet, laat Miranda u zien in een voorbeeld.
‘Ik haal een wat ouder echtpaar uit de wachtkamer. Ze kijken niet echt blij en al snel hoor ik waarom dat is. ‘Wij zijn ruim 30 jaar getrouwd, maar binnenkort moet ik alleen verder omdat mijn vrouw ongeneeslijk ziek is’, vertelt de man met verdriet in zijn stem. ‘Hoe moet het nu verder, ik maak mij grote zorgen’, zegt hij mij vertwijfeld. ‘We hebben niet veel spaargeld, maar wel overwaarde in het huis. Hoe zit dat dan als ik erfbelasting moet gaan betalen? Op onze bankrekeningen staat maar een klein bedrag en ik wil niet bij de bank gaan lenen.’ Hij vervolgt met: ‘de AOW van mijn vrouw vervalt en ik krijg van haar maar een klein pensioen.Met het geld dat we nu hebben, kom ik de komende jaren wel door. Maar waar ik me echt zorgen over maak is de erfbelasting. Ik heb gehoord dat ik ruim € 680,000,00 mag erven van mijn vrouw en dat de kinderen maar € 21.000,00 belastingvrij mogen erven. Ook hoorde ik van een bekende dat ik de erfbelasting voor mijn kinderen zou moeten betalen’. Zijn vrouw vervolgt met de vraag aan mij: ‘Ik hoop dat u ons kunt adviseren’.
Na het gesprek ga ik voor dit echtpaar aan de slag. Uit de berekening die ik voor ze maak, blijkt dat de man bij het overlijden van de vrouw een aanslag erfbelasting zou krijgen van ruim
€ 10.000,00. De ouder die alles erft betaalt namelijk aan de belastingdienst de erfbelasting over de erfdelen van de kinderen. Het was mij direct duidelijk dat hij dat niet kon betalen. En zoals hij zelf aangaf, geld lenen bij de bank of het huis verkopen was geen optie. Hij wilde graag in het huis blijven wonen en daar oud worden.
Ik nodig de man en vrouw uit voor een tweede gesprek. Daarin leg ik hen uit hoe dit met de erfbelasting in hun geval werkt. Het echtpaar schrikt -zoals u zich kunt voorstellen- van deze uitkomst. Gelukkig kan ik hen helpen en adviseren om een nieuw testament te maken waarbij de erfbelasting wordt doorgeschoven naar het overlijden van de laatste van de twee ouders, in dit geval de man. Kort gezegd, bij het overlijden van de vrouw betaalt de man geen erfbelasting en bij het overlijden van de man, zodra de kinderen alles erven, komt de eigenlijke blauwe envelop van de belastingdienst.
Het is onze passie om mensen, zoals dit echtpaar met een goed advies verder te begeleiden, ondank de verdrietige situatie waarin ze verkeerden. Door nu al zaken anders te regelen en te kijken welke alternatieven er waren, kon een hoop financiële ellende worden voorkomen. Dat nu al vaststond dat de vrouw zou overlijden was al verdrietig genoeg.
Wij vinden het belangrijk in dat soort situaties oprecht naar mensen te luisteren, te horen wat er gezegd wordt en wat de wensen zijn. Alles begint met persoonlijk contact. Uiteindelijk is het van belang dat het advies helder is en vooral bij jou past en de situatie. Voorop staat de menselijke maat voor onze cliënt.
Miranda van den Broek Netwerk notarissen