Als notaris worden we, Miranda van den Broek en Saskia van Loon, op dit moment overstelpt met vragen over het ‘opeten van je vermogen’ en over wat er allemaal voor belastingen moeten worden betaald als je overlijdt.
Het is 3 januari 2023, het nieuwe jaar is net begonnen. Zojuist haal ik een mevrouw uit de wachtkamer; ze blijkt alleenstaand te zijn. Ze kijkt niet heel vrolijk en al snel hoor ik waarom dat is.
“Notaris, ik ben weduwe en ik heb gehoord dat als ik in een verpleegtehuis terecht kom, mijn huis wordt opgegeten. Ik heb twee kinderen en wil voorkomen dat mijn geld naar het tehuis gaat en de Belastingdienst. Ik heb overwaarde in de woning en niet veel geld op de bankrekening staan. Verder heb ik mijn AOW en een klein pensioen van mijn overleden man. Mijn kinderen hebben gehoord dat ik maar € 57.000,00 op mijn bankrekening mag hebben staan als ik in het verpleegtehuis word opgenomen. Als het huis wordt verkocht, krijg ik de overwaarde en heb ik dus veel meer op mijn rekening staan. Dat zou betekenen dat een deel naar het verpleegtehuis gaat. Ik en mijn man hebben heel ons leven hard voor dit geld gewerkt en ik wil dit voorkomen. Kan dat?
Gelukkig zijn er voor ons als notaris meerdere manieren om haar zorgen weg te nemen. Allereerst kan zij de erfdelen van de overleden vader van de kinderen belastingvrij uitkeren bij verkoop van de woning. Daarnaast kan ze een deel schenken aan de kinderen, nu of bij verkoop van het huis. Dat scheelt ook weer. Mocht ze ziek worden en niet meer zelf kunnen handelen, dan kan ze nu al een volmacht aan de kinderen geven, ook wel een ‘levenstestament’ genoemd.
In de volmacht aan de kinderen wordt opgenomen dat de kinderen het huis kunnen verkopen en de opbrengst aan zichzelf namens haar mogen schenken. Ook wordt opgenomen dat zij van de overwaarde van de woning € 57.000,00 wil behouden. Dat is het bedrag dat ze in haar bezit mag hebben in een verpleegtehuis zonder risico van ‘opeten’. Ten tweede kan zij in haar testament de kleinkinderen ook nog een belastingvrij deel geven, dat scheelt weer in de later te betalen erfbelasting als zij overlijdt.
Twee weken later zit deze mevrouw weer bij mij aan tafel en tekenen we het testament en levenstestament. We gaan nu nog overleggen of ze nog ‘papieren schenkingen’ aan haar kinderen gaat doen. Zij kan hen een belastingvrij bedrag schenken door middel van een akte, zonder dat ze het bedrag overmaakt naar de rekening van de kinderen. Al het geld zit nu immers nog in haar huis; ze kan geen bakstenen schenken. Met deze manier van schenken kan zij toch een deel van de overwaarde van de woning al aan de kinderen geven. Ze blijft dan eigenaar van het huis.
Al met al is zij ontzettend opgelucht na ons gesprek. Bij het naar buiten gaan zegt ze: “Bedankt notaris voor het duidelijke gesprek, dat neemt al veel zorgen weg”.
Dat is voor mij als notaris het mooiste compliment dat ik kan krijgen, mijn dag kan niet meer stuk.
Het is onze passie om mensen, zoals deze mevrouw, met een goed advies verder te begeleiden en haar zorgen weg te nemen. Door nu al zaken anders te regelen en te kijken welke alternatieven er zijn, kan zij rustiger slapen. Wij vinden het belangrijk in dat soort situaties oprecht naar mensen te luisteren, te horen wat er gezegd wordt en wat de wensen zijn. Alles begint met persoonlijk contact. Uiteindelijk is het van belang dat het advies helder is en vooral bij jou past en de situatie. Voorop staat de menselijke maat voor onze cliënt.